To ciężkie pytanie może wywołać niejedną sprzeczną dyskusję. Często naprzemiennie używa się terminów „nałóg” oraz „uzależnienie”, jednak czy rzeczywiście słowa te mają takie samo znaczenie? Z pewnością są liczne podobieństwa, ale artykuł ten wyjaśni, czym jest uzależnienie, jakie są jego objawy i w jakim kontekście można używać tego słowa.

Co to jest uzależnienie?

Uzależnienie to zdecydowanie bardzo obciążająca i wyniszczająca nabyta choroba. Wyróżnia się różne rodzaje uzależnień:

• Psychiczne – chory domaga się zażycia jakiejś substancji bądź wykonania określonej czynności, a jej niedostatek nie prowadzi do żadnych fizjologicznych następstw. Przykładami są uzależnienia od jedzenia, zakupów lub seksu.
• Fizjologiczne – polegają na domaganiu się przez organizm dostarczania substancji, która przynosi odczucia fizjologiczne – a w przypadku jej braku, czyli odstawienia pojawia się zespół abstynencyjny. Jest to najczęściej uzależnienie od narkotyków, alkoholu lub papierosów.
• Społeczne – chory poprzez kontakt z wywierającą na niego ogromny wpływ grupą ludzi lub panującą modą nadużywa środków toksycznych.

Głównym wyznacznikiem, który może wskazywać na uzależnienie jest przymus do wykonywania pewnego działania, który wymyka się spod kontroli uzależnionej osoby.

Przyczyny uzależnień

Wiele jest czynników, które mogą doprowadzić do uzależnienia i zalicza się do nich: niską samoocenę, nadmierny stres, depresję, problemy w rodzinie i pracy, czy też środowisko. Można wyodrębnić kategorie, wobec których w sposób naukowy można wyróżnić niektóre z nich. Według przyczyn medycznych uzależnienie następuje wskutek zażywania substancji wywierających silne działanie na mózg, genetyczne opierają się na podatności odziedziczonej w genach – temu typowi sprzyja również środowisko, większe szanse bowiem na wpadnięcie w alkoholizm ma dziecko alkoholika. Wiążą się one z przyczynami pedagogicznymi, które bazują na wystąpieniu w rodzinie pewnej dysfunkcji. Socjologiczne przyczyny postrzegane są jako objaw nieradzenia sobie z otaczającym życiem, przez co ludzie sięgają po używki i leki, natomiast psychiatryczne są efektem zaburzeń na tym tle.

Objawy uzależnienia

Poprzez występowanie objawów można określić, czy problem jest uzależnieniem czy nałogiem. Pierwszym z nich jest występowanie silnego pragnienia do zażycia substancji lub wykonania czynności, jak i zmiana tolerancji wobec niej. Osoba chora nie ma kontroli nad swoimi działaniami, a w przypadku nie zaspokojenia swojego pragnienia pojawia się zespół abstynencyjny. Osoba chora koncentruje całe swoje życie na tym, by zaspokoić swoje potrzeby, nawet gdy jest świadoma szkodliwości swoich poczynań.

Jak walczyć z uzależnieniami?

W celu wyleczenia podstawą jest zrozumienie choroby i problemu oraz podjęcie świadomej decyzji o leczeniu. Sama silna wola nie wystarczy, gdy uzależnienie przejmuje kontrolę nad życiem. Dobrym sposobem jest zmiana środowiska i planowanie czasu, jeśli jednak te środki zawodzą, warto zwrócić się o radę do rodziny lub instytucji, świadczących profesjonalną pomoc.