Problemy z wagą i otyłością rosną w szybkim tempie w większości państw na świecie, przy czym według szacunków 51,6% populacji Unii Europejskiej, w wieku 18 lat i więcej ma nadwagę. Otyłość jest poważnym problemem zdrowia publicznego, ponieważ znacznie zwiększa ryzyko chorób przewlekłych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby wieńcowe i niektóre nowotwory. W przypadku niektórych osób otyłość może być dodatkowo powiązana z wieloma problemami psychologicznymi. Zdecydowanie otyłość i nadwagę można nazwać okropną chorobą XXI wieku, która rozprzestrzenia się i rośnie w zastraszającym tempie.

Nadwaga i otyłość

Na początku zaznaczymy różnice między nadwaga, a otyłością. Nadwaga to nagromadzenie się tkanki tłuszczowej w organizmie przekraczające optymalne ilości zdrowotne. Nadwaga to coraz bardziej powszechny problem wśród dzieci i dorosłych. Najczęściej spotyka osoby, które przede wszystkim unikają aktywności fizycznej oraz spożywają za dużo produktów bogatych w tłuszcz i węglowodany. Szacuje się, że ponad 1,4 mld ludzi na świecie ma nadwagę. Otyłość to już stan chorobowy, który występuje, gdy osoba ma bardzo dużą nadwagę przez długi czas. Może to mieć ogromny wpływ na jej zdrowie. Lekarz zwykle sugeruje, że dana osoba ma otyłość, jeśli ma wysoki wskaźnik masy ciała. Wskaźnik masy ciała to tak zwane BMI. Jest to narzędzie, za pomocą którego lekarze oceniają, czy dana osoba ma odpowiednią wagę w zależności od wieku, płci i wzrostu. Pomiar łączy wzrost i wagę. BMI między 25 a 29,9 wskazuje, że dana osoba ma nadwagę. BMI 30 lub więcej sugeruje, że dana osoba może mieć otyłość. Inne czynniki, takie jak stosunek wielkości talii do bioder, czy stosunek talii do zrostu oraz ilość i rozkład tłuszczu na ciele również odgrywają istotną rolę w określaniu, czy dana osoba choruje na otyłość. Jeśli dana osoba ma otyłość i nadwagę, może to zwiększyć ryzyko wystąpienia szeregu schorzeń, w tym zespołu metabolicznego, zapalenia stawów i niektórych rodzajów raka. Oto lista chorób, które mogą spotkać osoby z nadwagą albo otyłe:

• cukrzyca typu 2,
• wysokie ciśnienie krwi,
• choroby serca,
• bezdech senny,
• zapalenie kości i stawów,
• tłuszczowa choroba wątroby,
• choroby nerek.

Otyłość i nadwaga może powodować również problemu z zajściem i utrzymaniem ciąży.

Otyłość w Polsce

W Polsce jak i na całym świecie problem z otyłością jest coraz bardziej poważny. W dzisiejszych czasach ponad jedna trzecia Polaków cierpi na nadwagę i otyłość. Polacy znaleźli się w pierwszej piątce na liście najbardziej otyłych narodów w Europie. W ciągu ostatnich dwóch lat odsetek osób otyłych w kraju powiększył się o około 2 %. To ogromna liczba. Najgorsze w tym wszystkim jest to to, że problem ten w szczególności dotyczy dzieci w wieku szkolnym. Specjaliści od żywienia twierdzą, że co piąte dziecko w Polsce ma nadwagę, a Polskie dzieci przybierają na wadze szybciej niż inni Europejczycy. Eksperci stwierdzili, że problem ten rozwijają się z powodu braku aktywności fizycznej i złych nawyków żywieniowych, zwłaszcza nadmiernego spożycia tłuszczu, cukru i soli. Obecnie co piąte dziecko w wieku szkolnym ma nadwagę lub jest otyłe. Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia, około 14% dziewcząt i prawie 20% chłopców w Polsce ma nadwagę. Spożywanie soli w nadmiarze, czyli ponad pięć gramów dziennie, zwiększa ryzyko otyłości u dzieci i dorosłych, aż o 30%. Największy problem wynika po pierwsze z braku aktywności fizycznej, a po drugie w spożywaniu zbyt wielu przekąsek, między posiłkami. Nie są to jednak zdrowe przekąski, takie jak świeże warzywa czy owoce, ale chipsy, paluszki, ciastka czy krakersy. Produkty te bogate są w sól, cukier i niezdrowy tłuszcz. Do tego dochodzą wysoko słodzone, gazowane napoje, które przez Polskie społeczeństwo są wybierane dwa razy częściej niż woda.

Indeks BMI – jak obliczyć?

Wskaźnik masy ciała to właśnie BMI, jest to miara wielkości ciała. Łączy wagę osoby z jej wzrostem. Wyniki pomiaru BMI mogą dać wyobrażenie o tym, czy dana osoba ma odpowiednią wagę do swojego wzrostu. BMI to narzędzie przesiewowe, które może wskazać, czy dana osoba ma niedowagę, czy ma zdrową wagę, nadwagę lub otyłość. Jeśli BMI osoby znajduje się poza zdrowym zakresem, ryzyko zachorowania na różne niebezpieczne choroby znacznie wzrasta. BMI nie mierzy bezpośrednio tkanki tłuszczowej i nie uwzględnia wieku, płci, pochodzenia etnicznego ani masy mięśniowej. Wykorzystuje jednak standardowe kategorie statusu wagi, które mogą pomóc lekarzom w śledzeniu statusu masy w populacjach i identyfikowaniu potencjalnych problemów u poszczególnych osób. BMI to proste obliczenie przy użyciu wzrostu i masy ciała osoby. Wzór to BMI = kg / cm2, gdzie kg to waga osoby w kilogramach, a cm2 to jej wzrost w centymetrach do kwadratu. Jeżeli wynik wynosi mniej niż 18,5 oznacza to niedowagę. Jeśli jednak mieści się w widełkach od 18,5 do 24,5 waga jest prawidłowa. Powyżej 24,5 do 29,9 jest to nadwaga, a powyżej 30 to już otyłość.